0
RUBUTATTUN WAKOKIN HAUSA

Assalamu alaikum.
A makon jiya mun fara magana kan baiti, inda muka bayyana ma'anarsa. To yau za mu dora:

NAU'O'IN BAITI
Ana so tsarin rubutacciyar waka ya zamo dayan wadannan nau'o'i:

1. Gwauruwa
Waka gwauruwa ita ce mai dango daya-daya a kowane baiti nata. Misali:
Alhamdu lillahi mun samo fita hadari,
Wancena jan zamani da ke sa maza wadari,
Jama'a musulmi ku ce amin mu zam shukuri.
(Sa'adu Zungur)

2. 'Yar Tagwai
Ana kuma ce mata 'Mai Kwar Biyu.' Wato wakar da kowanne daga baitocinta ke kunshe da dango biyu-biyu. Misali:
Ko akwai wani wanda ya tambaya,
Mene ne sargartacciya?

Diyar da ta taso ba kula,
Ba zuwa makaranta ko daya.

Babu tarbiyya a wajen uwa,
Da uba sai shashancin tsiya.

Sai tallace-tallace barkatai,
Wai su tara kudi su yi dukiya.
(Baba Maigyada Agege)

3. Mai Kwar Uku
Ita ce waka mai dango uku-uku a kowane baiti nata. Misali:

Rashin hada kai shi ka ba makiya,
Damar su bata zaman lafiya,
Su kawo akida marar ci gaba.
(Wakar Hada kai)

4. Mai Kwar Hudu:
Ita ce wakar da kowanne daga baitocinta ke da dango hudu-hudu a cikinsa. Misali:

Ga abin da hali ya kawo,
An yi dauri yau kuma ya dawo,
Na kudurta buri na sawo,
Rabbana nufe ni da dacewa.
(Wazirin Gwandu, Umaru Nasarawa)

5. Mai Kwar Biyar
Ita ce wakar da ke da dango biyar-biyar a cikin kowane baiti nata. Misali:

Mutum kadan ba shi sani,
Kira shi jaki da zani,
Da tambaya kan yi sani,
Abin da zan zo na sani,
Ba zan ki tambayar sa ba.
(Akilu Aliyu: Wakar Kokon Mabarata)

Mu kwana nan.
Ma'as Salam.

Post a Comment

Dear readers, after reading the Content please ask for advice and to provide constructive feedback Please Write Relevant Comment with Polite Language.Your comments inspired me to continue blogging. Your opinion much more valuable to me. Thank you.

DABARUN RUBUTUN WAKA - 8

RUBUTATTUN WAKOKIN HAUSA

Assalamu alaikum.
A makon jiya mun fara magana kan baiti, inda muka bayyana ma'anarsa. To yau za mu dora:

NAU'O'IN BAITI
Ana so tsarin rubutacciyar waka ya zamo dayan wadannan nau'o'i:

1. Gwauruwa
Waka gwauruwa ita ce mai dango daya-daya a kowane baiti nata. Misali:
Alhamdu lillahi mun samo fita hadari,
Wancena jan zamani da ke sa maza wadari,
Jama'a musulmi ku ce amin mu zam shukuri.
(Sa'adu Zungur)

2. 'Yar Tagwai
Ana kuma ce mata 'Mai Kwar Biyu.' Wato wakar da kowanne daga baitocinta ke kunshe da dango biyu-biyu. Misali:
Ko akwai wani wanda ya tambaya,
Mene ne sargartacciya?

Diyar da ta taso ba kula,
Ba zuwa makaranta ko daya.

Babu tarbiyya a wajen uwa,
Da uba sai shashancin tsiya.

Sai tallace-tallace barkatai,
Wai su tara kudi su yi dukiya.
(Baba Maigyada Agege)

3. Mai Kwar Uku
Ita ce waka mai dango uku-uku a kowane baiti nata. Misali:

Rashin hada kai shi ka ba makiya,
Damar su bata zaman lafiya,
Su kawo akida marar ci gaba.
(Wakar Hada kai)

4. Mai Kwar Hudu:
Ita ce wakar da kowanne daga baitocinta ke da dango hudu-hudu a cikinsa. Misali:

Ga abin da hali ya kawo,
An yi dauri yau kuma ya dawo,
Na kudurta buri na sawo,
Rabbana nufe ni da dacewa.
(Wazirin Gwandu, Umaru Nasarawa)

5. Mai Kwar Biyar
Ita ce wakar da ke da dango biyar-biyar a cikin kowane baiti nata. Misali:

Mutum kadan ba shi sani,
Kira shi jaki da zani,
Da tambaya kan yi sani,
Abin da zan zo na sani,
Ba zan ki tambayar sa ba.
(Akilu Aliyu: Wakar Kokon Mabarata)

Mu kwana nan.
Ma'as Salam.

No comments:

Post a Comment